شمال نیوز: در خبرها آمده است که در آزمایشاتی که بر روی برنج های مختلف خارجی و داخلی انجام گرفته دو نوع برنج خارجی با منشاء هند و پاکستان و 5 نوع برنج ایرانی با منشاء گیلان و مازندران دارای آلودگی به عناصر سنگین غیر مجاز از جمله سرب و آرسنیک می باشند.
عکس العمل برخی از نمایندگان شمالی در دفاع از برنج های ایرانی قابل توجه بوده و یکی از نمایندگان آن را به موضوع اعمال قدرت پشت پرده سیاست و انحصار واردات برنج در دستان افراد قدرتمند و برنامه ریزی آنها برای ضربه زدن به تولید برنج داخلی و مجبور کردن دولت برای انجام واردات بیشتر ربط داده است.
اما آیا می تواند ادعاهای مرجع تشخیص آلودگی اعم از استاندارد و وزارت بهداشت نادرست باشد؟ آیا می توان احتمال نفوذ عوامل پشت پرده در این دو نهاد تشخیصی و صدور پالس های غلط که در درازمدت با عکس العمل های عدیده ای مواجه خواهد بود داده شود؟
چند عامل در انحراف از تشخیص صحیح می تواند سهم داشته باشند؟ عمده عواملی که در شرایط صحت عمل دستگاههای مسئول می تواند در رسیدن به نتیجه غلط سهیم باشند عبارتند از:

1- عدم صداقت و دقت در افرادی که برای نمونه گیری انتخاب شده اند
قطعاً یکی از بزرگترین آفت هایی که در جهت ضربه زدن به منافع مردم وجود دارد، توسعه روانی شایعه دریافت های زیرمیزی و کسب درآمدهای حرام ناشی از ارتشاء با عدد و رقم قابل توجه می باشد که گذشت از آنها برای افراد صاحب نفع فوق العاده مشکل است و به خاطر رسیدن به این مطامع حاضر به انجام هر کاری هستند.
شاهد مثال اتفاقی است که حسب نقل چند سال پیش در مورد محصول کیوی کشاورزان ایرانی افتاده بود که در مقطع زمانی خاصی شایعه دارا بودن مواد خطرناک را با صرف هزینه های تبلیغاتی بسیار زیاد بر سر زبانها انداخته و با ایجاد ترس و وحشت در مصرف کنندگان، کیوی تولیدی باغداران را به ثمن بخس خریداری کردند. اما بعد از مدتی با صرف هزینه های تبلیغاتی بالا مجدداً بدون مسئله بودن کیوی های تولید ایران را جا انداختند و همان کیوی ها را با قیمت های بسیار بالاتر در بازار به فروش رساندند.
این رفتارهای هدفمند، غیر دقیق و مسئله دار با بکارگیری آزمایشگاههایی که مورد اعتماد مردم و نقطه اتکاء و اطمینان مصرف کنندگان می باشند صورت می گیرد و عوامل زیادی در دو دستگاه مهم استاندارد و بهداشت مستقیم یا غیر مستقیم از مضرات و ثمرات منفی آن بهره مند می شوند.

2- نوع نمونه گیری،
یکی از اتفاقاتی که می تواند به طور ناخواسته یا با هدف و منظور از قبل تعیین شده افتاده باشد، این است که کارشناسان و عوامل دخیل در نمونه گیری اصل مهم نمونه گیری تصادفی از محصول را رعایت نکنند و با مخلوط هایی از برنج های تولیدی داخل و خارج در مغازه ها رو به رو بشوند. سوالی که در این مورد ممکن است وجود داشته باشد این است که آیا نمونه های اخذ شده مثلاً برای رقم صدری دمسیاه گیلان و یا طارم معطر فریدونکنار ارقام خالص تولید شده توسط کشاورزان بوده یا عوامل نمونه گیر آن را از مغازه هایی که در بسیاری از موارد برای مشتری پسندی با برنج های خارجی دیگر مخلوط کرده و می فروشند اخذ کرده اند؟
در صورت نمونه گیری از مغازه ها اطمینان از فرض خلوص ارقام مورد مطالعه کاملاً منتفی است و با تقلب های گسترده ای که در بازار وجود دارد، امکان اینکه برنج های خارجی با دانه های همتراز و هم قد با دمسیاه و طارم فریدونکنار را با برنج های ایرانی مخلوط کرده تا با قیمت بالاتر این برنج ها را به فروش برسانند، وجود دارد.
یادم می آید در سالهای حدود 76 – 77 یکی از صاحبان شالیکوبی که معمولاً اقدام به خرید شالی یا برنج مازاد بر مصرف کشاورزان می کنند قصه ای را نقل می کرد که درس آموز می باشد. قصه این بود که ایشان در آن سالها که دور دور اتومبیلهای دوو اسپیرو بود، یک دوو شیکی را خریده بود که خیلی توی چشم می آمد. از او سوال کردند که این دوو را چگونه خریده است. جواب داد که این را با درآمد حاصل از گرد برنج طارم خریده است. وقتی از او توضیح خواستند گفت: من مقدار زیادی برنج پرمحصول هم قد و هم شکل برنج طارم را با قیمت بسیار ارزانتر از طارم تهیه کردم و سپس مقداری از برنج طارم را پودر کردم و این پودر را به صورت گرد برنج در لایه های مختلف بر روی برنج پر محصول پاسیدم به طوری که هر کسی که می خواست از روی بو به طارم بودن این برنج اطمینان کند کاملاً مطمئن می شد که این برنج طارم است. و از طریق اختلاف قیمت برنج پر محصول با طارم به منافع بالایی دست پیدا کردم که یکی خرید همین دوو است.
در اینگونه موارد تنها راه این است که نمونه ها از محصولات اصلی و از برنج های مورد مصرف مستقیم خود کشاورزان نمونه گیری شوند و در هر منطقه به صورت جداگانه مورد آزمایش قرار گیرند تا از صدور حکم کلی برای همه مناطق و از احتمال وجود مخلوط های تقلبی در نمونه های اخذ شده از مغازه ها و فروشگاهها و شالیکوبی ها خودداری گردد.

3- برای اثبات وجود برخی از عناصر آلاینده در برنج های تولید شده در هر منطقه، باید منبع آلودگی را پیدا کرد. مثلاً در مورد برنج های مناطق خاصی از هند این فرضیه وجود داشت که چون آب آبیاری آنها از کوههای غنی از آرسنیک در بالادست سرچشمه می گیرد، وجود آلودگی های آرسنیکی در آن منطقه امری قابل باور است. در ایران هم باید برای هر آلودگی منشائی وجود داشته باشد تا بتوان فرضیه ای داد که به این دلیل وجود این آلودگی در برنج های تولیدی این منطقه خاص امکان پذیر می باشد. سوال این است که آیا اعلام کنندگان وجود آلودگی در برنج های ایرانی فرضیاتی برای منشاء آلودگی دارند که نتایج آزمایشات را برای مردم و متخصصان قابل قبول بنماید و افکار عمومی تولید کنندگان برنج را مورد اذیت و آزار قرار ندهد؟
به نظر می رسد با فرض وجود صداقت در نتایج آزمایشات و قبول عدم وجود هیچ جریانی پشت صحنه های انتشار گسترده این نوع اخبار و عدم هدفگیری های و نشانه گیری های اقناع کننده برای کسب مجوز برای واردات در حجم وسیع و رونق بخشیدن به فروش انواع برنج های وارداتی با قیمت های بسیار بالا و نصیب بردن سودهای میلیاردی، هر دو دستگاه موظف هستند برای صدور حکم کلی و قطعی ابتدا شائبه وجود انحراف بزرگ در شیوه نمونه گیری ها را مرتفع کنند و برای هر منطقه مطالعه جداگانه ای را طراحی کرده و از صدور حکم کلی برای یک نوع برنج خاص برای تمام مناطق خودداری کنند. چرا که نوع رقم قطعاً نمی تواند منشاء آلودگی باشد و هر رقمی اگر در منطقه ای که دارای منبع آلوده کننده است مورد کشت و کار قرار گیرد می تواند احتمالاً حاوی مقادیری از آلودگی باشد.

مضافاً اینکه در مورد آلودگی های برنج های خارجی به عناصر آلوده کننده هایی همانند سرب و آرسنیک، برخی از همین عوامل از این دو نهاد اعلام کرده بودند که مقادیر آلودگی به این عناصر در شلتوک با دانه سفید شده بسیار متفاوت است، به طوری که میزان آلودگی موجود در برنج های دانه سفید هیچ خطری را متوجه بهداشت تغذیه مصرف کنندگان نمی نماید. بعلاوه با پخت برنج از طریق آبکش نمودن و با هر بار شستشو برای آماده سازی جهت پخت مقادیر آلودگی تقریباً با صفر برابر خواهد شد و لذا حکم کرده بودند که خطری را متوجه مصرف کنندگان نخواهد کرد. حال چه شده است که ناگهان توصیه ها به عدم مصرف برنج های تحت آزمایش جدید به طور کلی رویکرد نشان داده است؟ آیا این توصیه های کلی از طریق دو نهاد بهداشت و استاندار نباید مورد شک و تردید باشد و به قول یکی از نمایندگان اینگونه اعلام های کلی که موجبات تشویش افکار عمومی را فراهم می سازد، اثبات کننده وجود منافع عظیمی برای برخی از وارد کنندگان نیست؟ انشاء الله دستگاههای امنیتی مسئول نسبت به این امر تحقیقات لازم را بنمایند و پشت پرده اینگونه نتایج مشکوک از نظر نمایندگان محترم را افشا کنند.